همه چیز در مورد گیاه و جوشانده گل گاوزبان
گیاه گل گاوزبان ایرانی
گل گاوزبان ایرانی (echium amoenum) گیاهی، دولپه ای (دانه های دو لپه) و از تیره ی گاوزبانیان است.
گاوزبانیان شامل بیش از 2 هزار گونه هستند!
خصوصیات ظاهری گل گاوزبان
طول این گیاه ۴۰ تا ۷۰ سانتی متر می باشد. گل های آن، لاجوردی و شبیه گل انار، و تخم آن، دایره ای شکل و لعابی است.
محل رویش گل گاوزبان
این گیاه به صورت خودرو در دامنه ی کوه های البرز، شهر بازفت استان چهارمحال و بختیاری و همچنین دامنه ی جنوبی رشته کوه زاگرس می روید و قابل کشت نمی باشد.
خواص گل گاوزبان
این گیاه دارای خواص درمانی مختلفی می باشد که به طور کلی به چند مورد آن اشاره می کنیم:
- بیماری های قلبی و افسردگی
- دیابت
- سرطان
- وسواس و بیماری های روانی مانند جنون
- جوش های چرکی دهان اطفال، برفک و آفت های دهانی
- سرماخوردگی و سرفه های خشک
- تب
سرطان و گل گاوزبان
منیزیم موجود در گل گاوزبان به آن خاصیت ضد سرطانی بخشیده است و برای پیشگیری از سرطان توصیه می شود.
دیابت و گل گاوزبان
به علت تنظیم کنندگی قند خون، می تواند جایگزین خوبی به جای انسولین برای افراد مبتلا به دیابت باشد.
تب و تاثیر گل گاوزبان
مطالعات نشان داده است که این گیاه دارویی باعث کاهش تب می شود و در مورد همه ی انواع تب ها مانند تب در بیماری سرخک و آبله مرغان می تواند مفید باشد.
گیاهی آرامش بخش
گل گاوزبان گیاهی:
- نشاط آور است
- دلهره و ترس را از بین می برد
- باعث کاهش غم می شود
به همین جهت برای تقویت اعصاب و ایجاد آرامش روانی بهتر است از دم نوش های آن استفاده کرد.
دم کردن جوشانده گل های گل گاوزبان
از گلهای خشک شده گل گاوزبان در تهیه جوشانده برای مصارف دارویی استفاده می شود.
دم نوش این گیاه را با مخلوط کردن آب جوش و گل، و دم کردن آن به مدت حدود ۱۰ دقیقه روی حرارت غیرمستقیم، مانند کتری یا سماور، آماده می کنند.
بهتر است بیش از ۱۰ دقیقه جوشانده نشود چرا که ممکن است طعم، عطر و خواص آن را از بین برود.
شیرین کننده جوشانده گل گاوزبان
بهترین شیرین کننده ای که می توان همراه با آن مصرف کرد مقداری نبات است. البته می توانید آن را با عسل، خرما و یا توت هم میل کنید.
میزان مصرف مجاز گل گاوزبان
به طور کلی مصرف روزانه یک وعده دم نوش گل گاوزبان برای افراد سالم مشکلی ایجاد نمی کند و بهترین زمان برای تاثیر آرام بخشی آن، مصرف بعد از شام می باشد.
موارد منع مصرف و مضرات گل گاوزبان
- گل گاوزبان دارای مقادیر زیادی ترکیب شیمیایی از خانواده آلکالوئید ها می باشد. به همین دلیل مصرف زیاد آن در دوز های بالا و یا طولانی مدت می تواند باعث بروز سرطان کبد و یا آسیب آن شود.
- بیماران مبتلا به فشار خون بالا بهت است از مصرف این گیاه اجتناب کنند ولی در صورت استفاده، می توانند چند قطره آب لیمو به آن بیفزایند.
- بر اساس نظر متخصصان استفاده از گل گاوزبان در دوره ی بارداری هم توصیه نمی شود.
نوشیدنی گل گاوزبان
گل های تازه ی این گیاه بویی شبیه خیار دارند و با قرار دادن آن در آب و اضافه کردن شکر و آب لیمو می توان به عنوان نوشیدنی تابستانه از آن استفاده کرد.
استفاده از برگ های گل گاوزبان برای درمان جوش و تهیه سالاد
می توان افشره ی برگ گل گاوزبان را با مقدار مساوی آب رقیق کرده و برای خشکی و خارش پوست و همچنین جوش های عصبی استفاده کرد.
از آنجایی که برگ های تازه ی این گیاه دارای ویتامین c هستند، در برخی کشور ها از آنها در تهیه ی سالاد نیز استفاده می کنند.
قاووت و گل گاوزبان
این گیاه را با ترکیبی از هل و شکر به صورت خوراکی ای بنام قاووت آماده می کنند.
قاووت منبع غنی از اسید های چرب غیر اشباع و ترکیبات ضد اکساینده بوده و سوغاتی برخی استان های ایران از جمله کرمان، کرمانشاه و کردستان است.
روغن گل گاوزبان
روغن این گیاه در درمان اختلالات پوستی از جمله جوش، آکنه و کک و مک نقش مهمی دارد.
آیا گیاه گل گاوزبان با گیاه گاوزبان تفاوت دارد؟
گیاه گل گاوزبان در دامنه ی البرز میروید ولی گاوزبان در اصفهان، آذربایجان و ... رشد پیدا می کند.
این دو گیاه گل های مشابهی دارند با این تفاوت که گل های گاوزبان از گل های گل گاوزبان کوچک تر است.
این دو گیاه خواص دارویی متفاوتی دارند و به جهت عدم اشتباه میان داروسازان و پزشکان، گل گاوزبان را گل گاوزبان ایرانی، و گاوزبان را گل گاوزبان اروپایی نامیده اند.
گفته می شود عرق و گاوزبان اروپایی از شمال آفریقا به اسپانیا برده شد، در آنجا پرورش یافته و به طب سنتی اروپا راه یافته است.
نویسنده ی مقاله ی "گل گاوزبان، دم نوش تسکین اعصاب + طرز تهیه جوشانده و مصرف"
این مطلب توسط نگار امیرکاردوست نوشته، و توسط تیم "هم سوالی"، ویرایش شده است.